dinsdag 6 december 2011

ground zero


Op reis naar New York - dag drie naar Ground Zero. De vriendin bij wie ik logeer gaat niet mee. Ze is in NY om onderzoek te doen naar de ideologie achter interventies door de UN. Haar houden de slachtoffers bezig die vielen in Afghanistan bij de operaties na 9/11.
Ze heeft gelijk, het is disproportioneel, de aandacht voor de New Yorkse slachtoffers van 2001. Toch kan ik er niet weg blijven.
Onderweg via Wallstreet naar Ground Zero beland ik in St.Pauls chapel. Een kerk ingeklemd tussen kantoor kolossen. Een kerk die in de uren, dagen, maanden na het instorten van de WTC torens een plek werd waar hulpverleners bij konden komen. De sporen van 9/11 zijn inmiddels verdwenen, alleen één bank bleef ongeschilderd. Een kerkbank beschadigd en afgebladderd door talloze reddingswerkers die er met uniform en schoenen en al op in slaap vielen.
Ver weg van NY, in Wijk bij Duurstede, bereiden we ons als kerken zo goed mogelijk voor op wat onze rol bij een calamiteit. Hier zie ik hoe dat gaan kan. Hoe een kleine kerk een plek van rust, op adem komen, en zelfs van hoop temiddden van de brokstukken kan worden. Door voor eten te zorgen – een barbecue in de tuin van de kerk -, brandweermannen te laten slapen in de banken.
De memorial site van Ground Zero is groot, en strak georganiseerd. Het is alsof je een vliegtuig ingaat, als je je tas moet leegmaken voor de detectiepoortjes. Een vliegtuig.. tja. De plek zelf is een park, met twee grote gaten waar de torens hebben gestaan. Pool 1 and pool 2. Bij een pool moet ik aan iets vrolijkers denken dan deze donkere, onbarmhartig grote gaten. Water stort van de kanten naar beneden, in het midden van de vierkante vijver is nog een kleiner vierkant gat, waarvan de bodem niet te zien is. Het doet denken aan de vorm van veel gebouwen hier, maar dan in spiegelbeeld. Waar in New york alles de lucht in wijst en sky scrapers met groot zelfvertrouwen de wolken raken, wordt je aandacht hier naar beneden getrokken. Een gat in, een gat zonder bodem. Daar waar de torens vernietigd werden.
Een onbarmhartig groot gat. Passend bij de ontzetting die 9/11 veroorzaakte, bij de gaten die de aanslag sloeg in het vertrouwen van mensen? Of passend bij de maat waarmee hier in New York gemeten wordt, als er gebouwd wordt? Om Ground Zero heen verrijzen weer nieuwe, blikkerende gebouwen, waarin je de wolken weerspiegeld ziet. Alsof er niets gebeurd is?
Mij raakten de foto’s en voorwerpen en verhalen in St.Pauls Chapel meer. De menselijke maat van ontreddering en verdriet, van inzet, vermoeidheid en steun. Meer dan het bodemloze gat van Ground Zero. Daar gaat geen troost van uit. Dat zet nauwelijks aan tot verandering. Daar val je in zonder te worden opgevangen. Maar zijn er dan geen handen die je opvangen?

Geen opmerkingen:

Een reactie posten