zondag 27 januari 2013

toga or no toga..

Tijdens de Geruchtdag van Op Goed Gerucht, vrijdag 25 juni pleitte Jean Jacques Suurmond voor de toga in de kerk, en het dragen van een 'priester'boordje er buiten. Hij pleitte voor het lef om zichtbaar te zijn.. Bettelies Westerbeek die de jonge predikanten van Dominee 2.0 vertegenwoordigde zei: soms getuigt het van meer lef om geen toga aan te trekken.

Een toga is een ambtsgewaad dat door predikanten gedragen wordt. Er zijn geen offficiĆ«le regels voor het dragen ervan in de Protestantse kerk Nederland, waardoor er allerlei variaties mogelijk zijn. Zwart zoals de academische toga, wit zoals die van de priester, of iets onbestemds er tussenin; met stola of niet.. het kan allemaal. Ynte de Groot schreef een mooi verhaal over de diverse drachten van predikanten en de geschiedenis ervan.

Toen ik predikant werd had ik het hard nodig, een toga, om genoeg lef bij elkaar te rapen. 
Ik herkende me erg in de woorden van Guillaume van der Graft

Een man ademt woorden
te groot voor zijn stem,

zegent liefde
te wijd voor zijn armen

Het heet kerk, het is

Wie verbeeldt zich het Woord van God te kunnen spreken? De toga was voor mij het symbool van de roeping door de gemeente. Door de gemeente gevraagd durfde ik het wel, door hen de toga om de schouders gelegd, dienstbaar. Ik kreeg bij mijn bevestiging in het ambt van predikant daadwerkelijk de stola omgehangen door een gemeentelid, lid van de kerkenraad.
Bijkomend voordeel was dat het dilemma 'is mijn rok niet te kort, en trek ik geen ladder in mijn panty' zo omzeild kon worden. Teveel of te weinig vrouwelijkheid werd onder de ambts-jurk verborgen en leidde niet af. 
Maar door de jaren heen is er iets veranderd. Een toga aantrekken voelt nu soms als me verstoppen. Wat is 
er veranderd? 

Ik voel me nog steeds geroepen door de gemeente. Maar ik durf steeds meer op de roeping van binnenuit te vertrouwen, de roeping die van God komt. En die roeping heeft zich verbreed. De grenzen van de kerk zijn vloeiender geworden; ik weet niet goed meer wat binnen is en wat buiten. 
Binnen het gebouw en er buiten, tussen betrokken kerkgangers en in gesprek met andere zoekers, overal ben ik predikant. Met alles wat ik ben, want er is steeds minder dat verstopt moet worden. Definitief van mijn voetstuk gevallen door een scheiding (vooral voor mezelf) is het voor iedereen duidelijk dat ik een feilbaar mens ben. 
De toga voelt nu soms te bleek en vormeloos. Het past niet bij mijn verlangen het gewone, dagelijkse, lijfelijke lieve leven te verbinden met de bijbelverhalen. 

Er zijn gebaren die om een toga vragen. Het brood breken, een zegen geven, dopen; daarbij is het God die handelt. Dat kan ik niet in een leuk blousje.
De preekstoel in Cothen heeft een knop waarvan ik me altijd afgevraagd heb waar hij voor diende. Nu weet ik het: ik kan er mijn toga aan ophangen. Een voorzichtige striptease past tenslotte heel goed bij het blootgeven dat aan de orde is op die preekstoel.


maandag 21 januari 2013

Gerrit de Kruijf

Vandaag werd prof. Gerrit de Kruijf begraven vanuit een volle St. Janskerk in Gouda. De kerk waar hij ooit gedoopt werd.
In de liturgie stond een gebed van zijn hand... te mooi om niet te delen.


De perken te buiten

O God
U hebt onze verwondering gewekt
anders waren we niet gebleven
dan waren we misschien wel in de kerk geboren
maar had onze belangstelling zich gaandeweg verplaatst
U gaf ons iets om nooit te vergeten
een wenk die we gevolgd zijn
daar moet het op vastzitten
dat wij in beweging zijn
en ons uitstrekken naar Uw Rijk
maar onderweg worden wij trager vervoerd
en kijken we minder op van uw liefde
we hebben er wel woorden voor
maar die blijven meestal binnen de perken
we herinneren ons wel overstromingen
maar de jaren hebben ons degelijk ingedijkt
gun ons een frisse blik
op teksten, tafel en gebouw
op voorgangers en volgelingen
en gun ons dat we doorheen dat stof
U zien, Vader, Zoon en Geest
alle perken te buiten
Amen 


Gerrit de Kruijf (1952 - 2013)

in memoriam Gerrit de Kruijf in Friesch Dagblad