zaterdag 28 juni 2014

peergroup gezocht

De peergroup is super belangrijk bij het overdragen van geloven aan jongeren.
Zonder groep leeftijdsgenoten om gezelligheid en vragen mee te delen wordt geloven niet echt iets 'van hen'.
Hoe individualistisch we ook worden (of worden we dat helemaal niet...? Tieners gaan daarin in ieder geval niet in voorop), het horen bij een groep draagt het geloof, of het zoeken ernaar.
Als begeleider van tieneractiviteiten doe je dus je uiterste best om de voorwaarden te scheppen voor het groeien van een 'groepsgevoel' onder tieners. Veel gezelligheid dus, en onderlinge ontmoeting om een omgeving te creëren waarin geloven ter sprake kan komen. 'Wat we nodig hebben is stroop!' zeiden een paar ouders heel treffend op een gemeente avond. Het moet aantrekkelijk zijn voor hen om te komen.

En zo zie ik mezelf met andere begeleiders van de jeugd ploeteren om 'leuke activiteiten' te organiseren. Mèt hen natuurlijk, want ik weet heus wel dat dat moet...
Ik zie mezelf berichtjes delen op Facebook en niet voor iedereen zichtbare gesprekken beginnen met de groep tieners, om hen over te halen om te komen. Maar dan is er één die chat dat hij geen zin heeft, een volgende kan niet, en met angst in het hart vraag ik me af, of ze nu allemaal zullen afhaken. Want als de anderen niet willen.. dan is het niet aantrekkelijk.

Ik denk dat we onze tieners teveel verantwoordelijkheid geven. Veel ouders laten het aan de tieners zelf over, of ze mee willen doen of niet.
Toen ik eens heel diep moest zuchten over het grote aantal afhakers, zei mijn zoon van 16: 'maar ze zijn ook pas 13 of 14! Wat verwacht je dan?' Oftewel: hoe kun je van hen nu verlangen dat ze kiezen voor iets wat niet cool is. Hoe kun je verwachten dat ze overzien dat hun keus ook voor de peergroup gevolgen heeft.. Dat hun keus kan betekenen dat er geen groep ontstaat en dat - scherp gezegd - de kans op een geloofsgemeenschap die overleeft daarmee kleiner wordt.

Voor tieners zijn vriendengroepen zo ongeveer het belangrijkste wat er is. Daar vinden ze uit, wie ze zijn. Het wordt steeds moeilijker om als kerkelijke gemeenschap een plek te zijn waar tieners elkaar ontmoeten. We laten hen zelf kiezen en geven hen daarmee de verantwoordelijkheid om te creëren wat ze het meest nodig hebben: een peergroup. Kunnen ze die verantwoordelijkheid wel dragen?

vrijdag 6 juni 2014

Anselm Grün

rivier in Honduras die door de orkaan Mitch
een andere loop kreeg (foto Vincent J. Musi)
De kerk is als een brug die geen oevers meer verbindt omdat de stroom zich verlegd heeft..
De kerk staat te vaak naast de samenleving en moet dus veranderen, beweging komen.
Dat was de stelling waarmee een ontmoeting van een groep predikanten met Anselm Grün, de monnik met talloze boeken op zijn naam, begon.
Gaf hij antwoord op de vraag, hoe de kerk veranderen moet?

Grün signaleert dat er in onze cultuur veel verandering gevraagd wordt van mensen. Maar is het leven zo te managen zoals gesuggereerd wordt? De boodschap van bijvoorbeeld zelfhulpboeken is daarmee eigenlijk 'gewelddadig'.
"Verwandlung" is een vorm van verandering die je kunt vertalen als 'transformatie'. Daarbij gaat het om meer jezelf worden in plaats van een illusie nastreven, in plaats van je vormen naar een beeld van hoe je eigenlijk zou moeten of willen zijn.
Zo'n illusie leidt er vaak toe dat er veel 'gejammerd' wordt dat je het anders zou willen, zonder dat er echt iets verandert. 

Wat zou dit betekenen voor de kerk?
Jammeren we misschien teveel over verandering en richten we ons daarbij op een illusie, een ideaalbeeld dat eigenlijk gewelddadig is?
Staan we wel open voor 'transformatie' waarbij we eerlijk naar onszelf kijken?
Tussen twee haakjes: Hermine Tien, facilitator van de ontmoeting met Grün zei terecht: er wordt hier met grote vanzelfsprekendheid over 'de kerk' gesproken. Maar is het  wel duidelijk wat we ermee bedoelen? Waar beleven wij kerk: op zondagmorgen in een kerkbank of zijn er andere plekken waar leerlingen van Jezus elkaar ontmoeten? 
Wat is 'kerk' eigenlijk? 
En is er misschien een transformatie van de kerk gaande?

Anselm Grün met ds. Pieter Goedendorp,
die de ontmoeting onder anderen organiseerde
Grün: in een samenleving die totalitaire trekken heeft en daarmee de mens probeert te beheersen is het van levensbelang om het verlangen naar het 'gans Andere' wakker te houden.
Het gaat om het openhouden van een geheim, dat te vinden is in een stille ruimte in jezelf. Het koninkrijk van God is in u - dat is de boodschap van Jezus. 

Grün stelde de predikanten de gewetensvraag: geloof je in het verlangen van de mensen naar God? Heb je er vertrouwen in dat zij God zoeken?
Ga je het gesprek aan op een open manier? Of is je communicatie gesloten, gericht op uitleggen, onderbouwen of zelfs moraliseren?

Jan Offringa bekeek de foto van de brug, waar Henk Makkinga mee opende, met andere ogen en zei: Misschien is de stroom die een andere bedding zoekt de kerk wel!