Het Hooglied, ideaal en werkelijkheid

Plezier heeft de vorm
van jouw lichaam gekregen.

Ik vind je hoe langer
hoe langer hoe liever,
je bent al zo lang
als een dadelpalm
waar ik wel in wil klimmen.

Ik ben van mijn lief,
en als hij verlangt
verlangt hij vanzelf
naar mij.

Judith Herzberg (naar het Hooglied)

Het Hooglied is prachtige poëzie over de liefde met huid en haar. Er is weinig geestelijks aan, als het gaat over borsten als kalfjes. Veel beelden spreken boekdelen voor wie een beetje erotische fantasie heeft.
Laatst lazen we een stukje uit het Hooglied in een kerkdienst en vertelde ik over de liefde. Ik vertelde over het verlangen van een mens om aangeraakt te worden, om je te herkennen in de ogen van een ander. Het verlangen om omarmd te worden met alles wat je bent. Ik vertelde over het wonder als er iemand is die bij je past, en over de tinteling die dat geeft. De ander kan een godsgeschenk zijn waar je met al je zinnen van genieten kunt.
Het was best een confronterende onderneming. Tijdens de voorbereiding liep ik op tegen de spanning tussen ideaal en werkelijkheid. Ik ben niet gemaakt voor alleen-zijn, maar ik ben het wel; na een scheiding ben ik inmiddels 7 jaar alleen. En de kerk inkijkend besefte ik nog eens wat ik al wist: dat er elke zondag heel veel alleenstaanden in de kerkbanken zitten. En allemaal missen ze het, dat ze niet (meer) door een lief worden vastgehouden.
En verder, als ik eerlijk ben, dan zijn mijn ervaringen met seksualiteit niet allemaal zonovergoten en gelukkig.
Achteraf had ik spijt dat ik het bij mooie verhalen had gehouden. Het horen van een preek van Janneke Nijboer maakte me wakker. Zij vertelde over de donkere kant van seksualiteit: dat wat gebeurt tegen je wil of voordat je eraan toe bent. En ik realiseerde me ineens voor hoeveel mensen geldt wat voor mij geldt: dat seksualiteit mooi kan zijn, maar ook moeizaam en teleurstellend. Slechte ervaringen kunnen zorgen voor blokkades die de intimiteit tussen twee mensen moeilijk maken. Schaamte omdat je lijf niet wil en je verkrampt maakt de blokkade dan nog groter. Het wordt een geheim verdriet dat je niet delen kunt.
Het kan heel erg misgaan. Alexander Veerman en zijn vrouw Esther schrijven samen hun over de gevolgen van misbruik die één van beide partners overkomen is, en hoe ze daar hun relatie mee om zijn gegaan.

Het Hooglied is prachtig. De tijd dat we in de kerk veroordelend spraken over de lijfelijke kanten van liefde is wel voorbij. Maar maken we het daarmee niet te mooi? Is er voldoende aandacht voor wat diep ingrijpt maar onzichtbaar blijft: de pijnlijke kanten van seksualiteit?